Opisy przyrodnicze
Barciel pszczołowiec (Trichodes apiarius L.) to coraz rzadszy chrząszcz z rodziny przekraskowatych (Cleridae).
Dawniej nazywany był także jako „owłosiak”, co jest dosłownym tłumaczeniem nazwy łacińskiej. Obecna nazwa – „barciel” - nawiązuje do miejsca występowania larw (zasiedlają barcie i ule pszczele).
Biedronki czyli chrząszcze z rodziny biedronkowatych, są chyba najlepiej znanymi owadami. Są lubiane, przede wszystkim dlatego, że są ładnie ubarwione i są pożyteczne. Ale z biedronkami różnie bywa, na przykład za sprawą niedawnego przybysza z Azji – biedronki arlekin.
W lasach Warmii i Mazur biega naprawdę wiele gatunków chrząszczy z rodziny biegaczowatych (Carabidae). Niewątpliwie najbardziej, rzucają się w oczy ich najwięksi przedstawiciele, którzy w większości przypadków należą do rodzaju Carabus. Jednym z nich jest właśnie biegacz gładki.
Na Polesiu dawniej wierzono, że jak wiosną zobaczy się pierwszego motyla białego (bielinka), to wróży to urodzaj na krowie mleko. Jeśli natomiast żółtego (np. latolistka cytrynka), to wróży to urodzaj na miód pszczeli. Jeden z pospolitszych motyli, często mylnie nazywany bielinkiem kapustnikiem. Bielinek rzepnik lata stosunkowo powoli – 9 uderzeń skrzydła na sekundę.
Błotniarka stawowa – jeden z najczęściej spotykanych ślimaków wodnych w małych stawach, starorzeczach, eutroficznych jeziorach. Jest to gatunek kosmopolityczny, pospolity na niżu, liczny we wszystkich typach wód stojących, raczej trwałych, wrażliwy na zmiany chemizmu wód. Żywi się roślinami, ale nie gardzi też drobnymi organizmami - zwłaszcza matrwymi (pokarmem mięsnym). Jest pośrednim żywicielem stadium młodocianych przywr.
Tajemnicze nocne marki w „ubrankach” z jedwabiu.
Chruściki są owadami licznie i powszechnie występującymi w krainie tysiąca jezior, dziesiątek tysięcy małych zbiorniczków wodnych, urokliwych rzek i rzeczek oraz małych źródełek. Ich obserwacja i okrywanie niezwykłej umiejętności konstruktorskiej wymaga odrobiny cierpliwości. Na dodatek chruściki to typowe „nocne marki”, sprytnie ukrywające się przed okiem drapieżników i ciekawskich...
Chrząszcze (Coleoptera) są najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną pod względem pokroju morfologicznego grupą owadów. W Polsce stwierdzono występowanie 6000 gatunków, a na świecie około 350 000. Lądowe formy chrząszczy charakteryzują się przednimi skrzydłami przekształconymi w pokrywy, których powierzchnia może być gładka, pokryta rzędami drobnych dołków, lub chitynowymi listwami. Kolor pokryw zawiera się w szerokim przedziale barw i stanowi często ważną...
Chrząszcze wodne jest to rząd owadów, które większość czasu spędzają w środowisku wodnym. Mogą znajdować się zarówno w niewielkich zbiornikach okresowych takich jak kałuże czy oczka wodne jak i w dużych jeziorach oraz rzekach. Jest to grupa dość różnorodna pod względem gatunkowym, w Polsce występuje ok. 350 gatunków, natomiast na świecie ok. 8050. Ich wielkość waha się od 0,2 do 50 mm. W obrębie chrząszczy wodnych wyróżniamy dwa podrzędy: Adephaga...
Czerwony motylek, który ostatnio wzbudza duże zainteresowanie. A to ze względu, że jest gatunkiem „naturowym”, czyli umieszczony na liście gatunków szczególnie ważnych dla obszarów Natura 2000. Czerwończyk nieparek związany jest z siedliskami podmokłymi.
Dyląż garbarz (Prionus coriarius L.) po czesku zwany jest „piluna obecna”, po chorwacku „piljuna” a po litewsku „karklavabalis”, to duży i okazały chrząszcz z rodziny kózkowatych (Cerambycidae) związany z lasami iglastymi i liściastymi, czasem spotykany nawet w parkach. Dawniej uważany był za gatunek szkodliwy ale nie ma większego znaczenia gospodarczego, ponieważ zasiedla zmurszałe pniaki drzew liściastych i iglastych, przyspieszając ich rozkład. Obecnie uznawany...
Metalicznie fioletowo-granatowa stonka, żerująca na liściach olchy. Pospolity gatunek, obok którego przechodzimy i go nie zauważamy. Krewniak stonki ziemniaczanej zza oceanu, równie kłopotliwy ale dla leśników. Poza jego piękną barwą podziwiać możemy koronkową robotę żarłoczności jego larw. Jest to najczęściej i najliczniej spotykana u nas stonka.
Jak mówi przysłowie, „małe jest piękne”. W przypadku iglicy małej Nehalennia speciosa (Charpentier, 1840) można by rzec „małe jest rzadkie”. Nehalennia speciosa jest najmniejszą ważką Europy, bliską zagrożenia w skali światowej i będącą w odwrocie na obszarze Europy.
Kałużnica wbrew swej nazwie w kałużach nie występuje. Jest gatunkiem chronionym. To duży chrząszcz z roślinożernej rodziny kałużnicowatych (Hydrophilidae). Żyje w wodach stojących: stawach, bagnach, starorzeczach, wodach wolno płynących i obficie zarośniętych roślinnością.
Klecanka to społeczna osa z podrodziny Polistinae, budująca charakterystyczne, otwarte gniazda. Tak jakby mniej dokładnie od innych gniazd os społecznych – po prostu sklecone. W Polsce ok. 10 gatunków z tego rodzaju, ponad 200 gatunków na świecie. W gnieździe zaledwie kilkanaście os, rzadziej do 40, aktywne latem aż do września.
Przedstawicieli rodziny kózkowatych (Cerambycidae) często charakteryzuje dość smukłe ciało, długie czułki, oraz ogólnie przyjemny dla oka wygląd. Kłopotek jednak, zupełnie jakby na przekór temu stereotypowi, pokazuje nam, że „kózką” może być również chrząszcz, którego sylwetka, daleka jest od elegancji.
Komary (Culicidae) to występująca na całym świecie rodzina owadów. Znanych jest ok. 3,5 tys. gatunków komarów.
Owadzia służba sanitarna lasu., koprofagi opiekujące się potomstwem. Nazywana Zukami gnojowymi, ale w Polsce występuje ich aż 9 gatunków. Wszystkie podobne do siebie, w kolorze czarno-fioletowym lub ciemnogranatowym.
Kornikowate (Ipidae lub Scolytidae) rodzina chrząszczy związana z drewnem. Spotkać możemy je w lasach, czasem także w parkach, sadach i zadrzewieniach śródpolnych. W Polsce stwierdzono ponad 100 gatunków korników. Na ogół ich nie dostrzegamy, gdyż są to chrząszcze małe, ale dostrzegamy skutki ich żerowania. Misternie ułożone korytarzyki ich żerowania pod korą, układają się w charakterystyczne wzory. Po kształcie tych...
Jest to chyba jeden z bardziej zauważalnych owadów w naszym regionie, zwłaszcza dla pieszych wędrowców, przemierzających wiosną kręte aleje Warmii i Mazur. Kontrastowo ubarwiony w kolorach czarnym i czerwony, często spotykany na przydrożnych drzewach i na dodatek licznie występujący. Trudno nie zauważyć.
Te niezwykłe chrząszcze wodne, które dzięki specjalnie zbudowanym oczom widzą jednocześnie nad wodą i pod wodą, spotkać możemy w zatokach jezior oraz rzekach. Szybko pływając po powierzchni wody, wytwarzają rozchodzące się koliście fale. Jeśli jednak zbliżymy się zbyt blisko, nagle znikają. Po prostu nurkują pod wodę i stają się dla nas niewidoczne.
Kuprówka złotnica (Euproctis similis starszy synonim Porthesica similis) należy to motyli nocnych, pospolicie zwianych ćmami. Dokładniej jest przedstawicielem rodziny brudnicowatych (Lymantriidae). W tej rodzinie jest znana leśnikom brudnica mniszka i brudnica nieparka. Gąsienica tego motyla jest pięknie ubarwiona.
Pająk ten należy do rodziny ukośnikowatych (Thomisidae), wyraźny jest u niego dymorfizm płciowy, samica ma 10mm, koloru żółtego lub białego, samiec 4mm, ciemnobrązowy z jasnymi przepaskami na odwłoku.
Cytrynek latolistek zwany także listkowiec cytrynek lub latolistek cytrynek (łacińska nazwa naukowa – Gonepteryx rhamni L.) to jeden z największych przedstawicieli motyli z rodziny bielinkowatych (Pieridae). Dorosłe motyle spotkać możemy już wczesną wiosną, gdy tylko stopnieją śniegi. Zwiastuje więc wiosnę niczym jaskółki. Samiec ma barwę cytrynowo-żółtą, samica biaława z...
Lecicha pospolita to ciekawie ubarwiona, średnich rozmiarów ważka (Odonata), wyjątkowo częsty widok nad brzegami jezior.
Żagnica sina - Aeshna cyanea (Müller, 1764) - jest częstym, zielono- niebieskim gościem w naszych miastach. Z łatwością zaobserwować ją możemy na śródmiejskich zadrzewionych skwerach.
Oddział Warmińsko-Mazurski PTTK