Ochrona przyrody

Zwierzęta

Rośliny

Grzyby

Hydrografia

Pozostałe

Turystyka

Polecamy

Opis przyrodniczy

Tycz cieśla (co leśników niepokoi) (Acanthocinus aedilis)



Tycz cieśla jest pięknym chrząszczem, którego można spotkać wiosną na ściętym drewnie. Zaniepokojony wydaje odstraszające dźwięki. Larwy żerują w drewnie, dlatego bywa uważany przez leśników za szkodnika.



Tycz cieśla - Acanthocinus aedilis(L.)  synonim Astynomus aedilis L.  - to chrząszcz należący do rodziny kózkowatych. Owad dorosły jest wielkości 10-24 mm, koloru brudnoszarego, z charakterystycznymi, bardzo długimi czułkami. Czułki samca są 3-5 razy dłuższe od ciała , u samicy tylko1,5-2 razy dłuższe od ciała.

Zasiedla bory sosnowe, rzadziej świerkowe i jodłowe, głównie drzewostany starsze wiekowo. Liczniejszy jest w drzewostanach osłabionych, w miejscach nasłonecznionych. Dorosłe chrząszcze pojawiają się wczesną wiosną, w kwietniu przystępują do lotów godowych. Rójka trwa do końca maja lub początków czerwca. Owady dorosłe żerują w koronach sosem, ogryzając młode pędy.

Samice do złożenia jaj wybierają drzewa osłabione, obumierające lub martwe drzewa stojące lub świeżo ścięte. Samica składa jaja w pęknięcia lub pod korę, łącznie 30-50.

Larwy rozwijają się w sośnie pospolitej, rzadziej w sośnie wejmutce czy sośnie czarnej. Larwy są beznogie, białawe, o ciele spłaszczonym. W czasie żerowanie larwy drążą w drewnie chodniki, długością dochodzące do kilkudziesięciu centymetrów. Żerują między korą a drewnem, dorastają do 3,5 cm długości. Przepoczwarczenie odbywa się pod koniec lipca w kolebce, znajdującej się pod korą. Imago wychodzi po 2-3 tygodniach, ale dorosłe chrząszcze zostają i zimują w kolebkach poczwarkowych. Dopiero na wiosnę wygryzają się na zewnątrz. Niekiedy wychodzą późnym latem, ale na zimę ponownie kryją się pod korą. Cykl rozwojowy trwa rok, chociaż czasem może przedłużyć się do dwóch lat.



Gatunek szeroko rozsiedlony w Europie, na Kaukazie, Syberii północnej Mongolii ni Chinach, nawet w Korei. W Polsce miejscami bardzo liczny, zwłaszcza w lasach sosnowych, osłabionych przez pożary, wiatrołomy czy zanieczyszczenia przemysłowe. Zasiedla cały kraj z wyjątkiem Kotliny Nowotarskiej, Tatr, Sudetów i Wzgórz Trzebnickich



Bibliografia
  • Dominik J., Starzyk J. R, 1998. Atlas owadów uszkadzających drewno. Wyd.Multico, Warszawa..
  • Zahradnik J., 2001. Przewodnik – kózkowate. Wyd. MULTICO, Warszawa.



Autor opisu: St.Czachorowski








   


O nas...



Partnerzy