Dlaczego inwazja i szkody?

Masowe pojawy owadów-szkodników nazywane są gradacjami. Często wiążą się one z zaburzeniami w ekosystemach, wprowadzeniem monokultur, uszkodzeniami roślin w wyniku zanieczyszczenia środowiska lub innymi niekorzystnymi sytuacjami. Kasztanowiec jest w naszym regionie również gatunkiem „obcym”, wprowadzonym stosunkowo niedawno. Szrotówek przywędrował do Europy z innego regionu. Najczęściej tacy „obcy przybysze” w nowym miejscu giną. Niektóre jednak znajdują dobre warunki do rozwoju, m.in. ze względu na brak „naturalnych wrogów”. Szrotówek znalazł dużo pożywienia w postaci kasztanowców oraz brak wyspecjalizowanych drapieżników. Czynnikiem sprzyjającym poszerzaniu występowania jest najprawdopodobniej ocieplenie klimatu. Podobnych ciepłolubnych przybyszy możemy spodziewać się znacznie więcej.

Ochrona kasztanowców

W wielu miastach wydaje się duże pieniądze na ochronę drzew przed inwazją szrotówka. Jedną z propozycji jest owijanie drzew folią z klejem. Ma to być pułapka na dorosłe motyle, które siadają na pniach drzew. Jednak przy okazji ginie znacznie więcej innych owadów, w tym pożytecznych dla człowieka. Można powiedzieć, że jest to bardziej działanie administracyjno-psychologiczne aniżeli skuteczna ochrona. Przynajmniej ludność miejscowa nie może zarzucić lokalnej władzy, że nic nie robi dla ratowania drzew.

Skuteczniejszą metodą jest grabienie liści, w których zimują poczwarki tego motyla. Ale chyba najlepszą metodą jest właściwe gospodarowanie ekosystemami. Jest to jednak działanie długofalowe i nie tak widoczne. Po pierwsze bardziej podatne na szkodniki są drzewa osłabione. Dlatego w upalne lato kasztanowce powinny być podlewane. Jednym ze skutków ocieplenia klimatu jest właśnie bardziej gorące i suche lato. W mieście nawet woda deszczowa słabo przesiąka do gleby, bo powierzchnia jest zabudowaną betonowymi i asfaltowymi chodnikami i drogami.

Szrotówek zjadany jest przez sikorki. Jeśli stworzymy tym ptakom dogodne warunki do życia w mieście, nie trzeba będzie wydawać pieniędzy na walkę z tym szkodnikiem. W miarę upływu czasu gradacja sztormówka zmniejszy się, bo systematycznie pojawiać się będę nowi „wrogowie naturalni” (gatunki drapieżne oraz choroby) jak i same drzewa będą się coraz lepiej broniły. Okazuje się, że bardziej odpornym na szrotówka są kasztanowce o różowych kwiatostanach. Może więc za jakiś czas matury będą się kojarzyły z kasztanowcami kwitnącymi na różowo. A wszystko za sprawą jednego, małego motylka.