Płoszczyca szara (Nepa cinerea)

Płoszczyca szara jest jedynym przedstawicielem rodzaju płoszczyca w Polsce. Jest to owad bardzo charakterystyczny i ciekawy, choć z pewnością nie budzi zaufania i niewiele osób ma ochotę na bliższy z nim kontakt. Jest silnie spłaszczona, na końcu odwłoka posiada rurkę oddechową a silnie rozwinięte przednie odnóża służą do chwytania i przytrzymywania ofiar. Budowa płoszczycy jest przykładem kamuflażu – płaskie, brązowe ciało jest bardzo trudne do zauważenia wśród opadłych liści. W dodatku owady te pokrywają swój grzbiet drobinkami piasku, detrytusu lub roślin a schwytane i wyjęte z wody wpadają w odrętwienie i „udają” fragment rośliny. Larwy płoszczyc są mniejsze od osobników dorosłych, nie mają w pełni wykształconych skrzydeł a ich rurki oddechowe są znacznie krótsze. Larwy pojawiają się w pierwszych dniach czerwca i spotkać można je jeszcze jesienią. Owady dorosłe zimują na dnie zbiorników wodnych.

Płoszczyce są drapieżnikami atakującymi swoje ofiary z ukrycia. Polują na inne owady wodne i skorupiaki, a także kijanki i młode ryby. Larwy płoszczyc, które przebywają tuż pod powierzchnią wody, potrafią chwytać owady wpadające do wody. Zdarza się, że płoszczyce atakują pszczoły w przygotowanych dla nich poidłach (balie z wodą i pływającym sianem) czym mogą doprowadzić do szewskiej pasji troskliwego pszczelarza.

Co ciekawe płoszczyce mogą w ciepłe dni wychodzić na brzeg, ale rzadko spotyka się je latające. Owady dorosłe mają co prawda w pełni rozwinięte skrzydła, jednak ich mięśnie skrzydłowe są zredukowane. Jedynie co jakiś czas pojawiają się osobniki zdolne do lotu, które potrafią dotrzeć do nowych terenów i zasiedlić nowe zbiorniki. Robią to bardzo skutecznie, płoszczyce są bowiem jednymi z najczęściej spotykanych wodnych pluskwiaków różnoskrzydłych w Polsce. Występują w bardzo różnorodnych siedliskach – wodach płynących, stojących, a nawet lekko zasolonych. Najchętniej osiedlają się wśród bogatej roślinności, gdzie mogą w ukryciu czatować na liczne w tego typu środowiskach ofiary, a jednocześnie same ukryte są przed okiem większych drapieżników.

Płoszczyce są stosunkowo łatwe do znalezienia i obserwacji, pamiętać jednak należy, że zazwyczaj nie występują w dużych zagęszczeniach. Polowanie na płoszczyce z zastosowaniem siatki w wodzie z bogatą roślinnością powinno zakończyć się sukcesem a przy odrobinie szczęścia wystarczy uważnie obejrzeć dno przy brzegu. Ponieważ płoszczyca jest pluskwiakiem, a więc ma kłująco-ssący aparat gębowy, w dodatku drapieżnikiem, teoretycznie ma możliwość ugryzienia człowieka, nigdy jednak nie spotkałem się z takim przypadkiem.