Opis przyrodniczy
Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej
Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej usytuowany jest na północno-wschnim krańcu Polski, na wschód od Gołdapi i na północ od miejscowości Dubeninki. Swoimi granicami obejmuje polską część Puszczy Rominckiej, czyli ok. 1/3 jej powierzchni. Pozostała część Puszczy znajduje się po stronie rosyjskiej. Południowa granica Parku biegnie nasypami starej linii kolejowej z początków XX w., na trasie: Gołdap – Żytkiejmy – Czistyje Prudy – Gusiew.
Charakterystyczną cechą PKPR jest najbardziej surowy na polskim niżu klimat. Te warunki sprawiają, że przyroda Puszczy Rominckiej ma znacznie więcej cech charakterystycznych dla obszarów borealnych północnej Europy, niż sąsiadujące z nią: Puszcza Augustowska i Puszcza Borecka. Rzeźba Parku to bardzo urozmaicony krajobraz polodowcowy z pagórkowatymi wysoczyznami, ozami, kemami oraz meandrującymi, głębokimi dolinami licznych niewielkich rzek, strumieni i potoków. Cieki wodne tego terenu płyną w kierunku północnym, poza granice naszego kraju. Na wielu z nich bobry tworzą szerokie rozlewiska. W Puszczy, głównie w jej północnej części, znajdują się liczne zagłębienia wytopiskowe, w których wykształciły się cenne torfowiska. Właśnie dobrze zachowane torfowiska są jednym z najcenniejszych elementów Parku. Jeden z najlepiej wykształconych kompleksów torfowisk w Polsce chroniony jest jako rezerwat „Mechacz”. Jak wskazuje nazwa obszaru, Puszcza Romincka to przede wszystkim lasy, które zajmują ponad 80% powierzchni Parku. W Parku znajduje się natomiast niewiele jezior, jedynym większym zbiornikiem jest jez. Gołdap.
Na ternie Parku nie znajdziemy wielu zabytków historycznych. Śladami dawnych czasów mogą być pozostałości miejscowości, które zniszczone zostały podczas II wojny światowej. Najbardziej znanymi i widowiskowymi zabytkami są jednak wiadukty kolejowe na trasie dawnej linii kolejowej (południowa granica Parku): w Botkunach, Kiepojciach i słynne wiadukty w Stańczykach.
Flora
Najpowszechniejszą formacją roślinną Parku są mieszane lasy borealne ze świerkiem, dębem, grabem, jesionem i klonem. Na gliniastych pagórkach i zboczach występują grądy z lipą, klonem, wiązem górskim, grabem i domieszką świerka, natomiast na wzniesieniach piaszczystych rosną lasy leszczynowo-świerkowe. Równiny zajęte są przez świeże bory sosnowe i świerkowe, na niewielkich powierzchniach występują świerczyny na torfach. Doliny cieków wodnych porastają wilgotne lasy łęgowe. Drzewostany typowe dla Puszczy Rminckiej chronione są w rezerwatach: „Boczki” i „Dziki Kąt”. Na terenie Paku stwierdzono 9 rodzajów siedlisk przyrodniczych z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej.
Wyjątkowy charakter warunków sprawia, że na terenie Parku występuje wiele reliktów i gatunków rzadkich na terenie Polski: wielosił błękitny, stoplamek bałtycki, żłobik koralowy, rosiczka długolistna, pióropusznik strusi, czosnek niedźwiedzi, przetacznik górski, malina moroszka, brzoza niska, wierzba borówkolistna, manna litewska (jedyne stanowisko w Polsce). Puszcza Romincka jest głównym w tej części Polski miejscem występowania turzycy skąpokwiatowej i koniczyny kasztanowatej.
Fauna
Puszcza Romincka jest ważną ostoją dla zwierząt związanych z ekosystemami leśnymi. Na terenie Parku występują populacje naszych największych i najsilniej pobudzających wyobraźnię drapieżników: wilka i rysia. Z innych ssaków spotkać tu możemy m.in. 10 gatunków nietoperzy, łosie, jelenie, kuny (tumak i kamionka), łasice. Doskonałe warunku znajdują tu bobry, a także wydry i rzęsorki. Najliczniejszymi ptakami są pospolite gatunki leśne, takie jak kowaliki, sójki, kukułki, dzięcioły. Obok nich występują także gatunki rzadkie, np. sowa włochatka, dzięcioł białogrzbiety, bocian czarny, puszczyk. Cennym elementem awifauny są drapieżniki: krogulec, orlik krzykliwy, kania czarna, rybołów. Na terenie Parku odnotowano bytowanie większości płazów notowanych w tej części Polski (traszki: zwyczajna i grzebieniasta, kumak nizinny, ropuchy: szara i zielona, grzebiuszka, żaby brunatne i zielone). Występują tu także jaszczurki żyworodne i zwinki oraz żmije zygzakowate. W rzekach i strumieniach żyją ciekawe gatunki ryb: pstrągi, głowacze białopłetwe, różanki i minogi.
Wśród bezkręgowców odnotowano licznie gatunki związane z martwym drewnem, w tym rzadkie gatunki chrząszczy: zgrzypik twardookrywowy, zagwoździk brunatny, sichrawa górska. W wodach Parku występuje skójka gruboskorupkowa.
Informacje dla turystów
Przez środek Puszczy Rominckiej prowadzi szlak zielony i niebieski, natomiast jej południową granicą biegnie szlak czerwony. Na terenie Parku wytyczono pięć ścieżek edukacyjnych: „Niezpominajka” i „Czworolist” poświęcone ekosystemom leśnym, „Rechot” poświęcona płazom, „Porosty” przybliżająca tą grupę organizmów, ścieżka geograficzno-krajobrazowa „Wokół jarów Błędzianki” oraz „Golubie – wieś, której nie ma” – ścieżka historyczno-przyrodnicza.
Zdecydowanie najbogatszą ofertę noclegową znajdziemy w Gołdapi, jednak miejsca noclegowe i pola namiotowe znajdują się też w Dubeninkach, Krzywólce i Kośmidrach.
Ciekawe miejsca w pobliżu
grobowiec rodziny von Fahrenheid w Rapie („Piramida w Rapie”)
Autor opisu: Lech Pietrzak
Wyświetl większą mapę