Opis przyrodniczy
Jastrząb (Accipiter gentilis)
Ptak drapieżny o krótkich i szerokich skrzydłach oraz długim, zaokrąglonym ogonie z 4-5 poprzecznymi pręgami na końcu. Występuje w lasach całego kraju. Wszechstronny drapieżnik polujący na małe ptaki i ssaki, w tym chętnie na gatunki hodowane przez człowieka.
Stosunkowo duży ptak drapieżny o krótkich i szerokich skrzydłach oraz długim, zaokrąglonym ogonie z 4-5 poprzecznymi pręgami na końcu. Dorosły jastrząb jest brązowy z jasno ubarwionym spodem ciała. Na spodniej stronie ciała i skrzydeł znajdują się liczne plamy przypominające krople deszczu.
Jastrzębie zasiedlają prawie całą Europę, Azję i Amerykę Północną. Spotkać je można na terenach leśnych w całej Polsce. Ptaki, zwłaszcza młode, pojawiają się także w miastach, które oferują im bogatą bazę pokarmową (głównie gołębie).
Jastrząb to bardzo wszechstronny drapieżnik. Jest zwinnym i zwrotnym lotnikiem, potrafi bardzo szybko przyspieszać, chwyta ofiary w powietrzu, na ziemi, na wodzie, w lesie i na terenie otwartym. Silne i sprawne nogi sprawiają, że jego ofiarami padać mogą bardzo różne zwierzęta. Poluje głównie na mniejsze ptaki – sójki, dzięcioły, kuropatwy, ale także ssaki – króliki, zające, wiewiórki, szczury, koty. Ponieważ hodowane przez ludzi ptaki stanowią łatwy i obfity pokarm, bardzo chętnie na nie poluje – szczególnie upodobał sobie gołębie, ale jego ofiarą padają także bażanty i kury domowe. Jastrząb poluje z zasiadki na drzewie. Lata nisko, wykorzystując osłony terenowe, przez co jest trudny do zaobserwowania. W locie na przemian występują fazy lotu aktywnego i biernego.
W latach 60. nastąpił generalny spadek liczebności ptaków drapieżnych związany z tępieniem tych zwierząt i chemizacją rolnictwa. Od tego czasu liczebność jastrzębi systematycznie wzrasta i obecnie jest to ptak stosunkowo częsty. Podlega ochronie gatunkowej.
Bibliografia
- Hudec K. 1996. Przewodnik. Ptaki. Multico
- Jonsson L. 2006. Ptaki Europy. Muza
- Kruszewicz A. G. 2007. Ptaki Polski. Multico
- Lontkowski J., Stawarczyk T. 2001. Ptaki drapieżne. KOR
- Sokołowski J. 1992. Ptaki Polski. WSiP
Autor opisu: Lech Pietrzak