Dzięcioł duży (Dendrocopos major)

Najpospolitszy z polskich dzięciołów, trudno nie spotkać się z nim wchodząc do lasu lub parku. W dolnej części brzucha posiada intensywną czerwoną plamę, podczas gdy grzbiet i kuper są czarne. U młodych ptaków czerwona plama występuje także na głowie, która zanika w późniejszym okresie życia i zachowuje się tylko u samców jednak znacznie mniejsza, w tyle głowy.

W powszechnej świadomości dzięcioły odżywiają się kornikami, jednak w rzeczywistości ich pokarm jest znacznie bardziej urozmaicony – zjadają owady żyjące w drewnie, mrówki, orzechy, nasiona drzew, a nawet padlinę i pisklęta jeżeli uda im się do nich dobrać. W drzewach pożywienia szuka opukując drewno – w spróchniałym, pustym w środku drewnie z pewnością znajdują się owady i ich tłuste larwy. Z tej przyczyny dzięcioły potrafią niszczyć ocieplone styropianem domy – odgłos jaki wydaje uderzona ściana sugeruje puste przestrzenie, w których żyją smaczne kąski.

Dzięcioły znane są z umiejętności wykuwania dziupli. Dzięcioł duży, wyposażony w solidny dziób, robi to bardzo sprawnie. Potrafi wykuwać je nawet w twardym drewnie, jeżeli jednak ma możliwość chętniej wybiera drzewa o drewnie miękkim. Nie zawsze jednak bębniący w drzewo dzięcioł kuje dziuplę lub szuka pożywienia. W ten sposób samce oznaczają swoje terytoria. To dlatego spotkać można dzięcioły walące dziobami w lampy lub rynny. Czynność ta nie oznacza, że dzięcioł zwariował, na co wskazują zazwyczaj rozbawieni przechodnie. Wręcz przeciwnie, ptak nauczył się wykorzystywać dobry do jego celów materiał.

Ciekawy jest sposób w jaki dzięcioł dobiera się do nasion w szyszkach sosen i świerków. Robi to w tzw. kuźni dzięcioła. Odnajduje odpowiednią szczelinę w pniu lub gałęzi, następnie zakleszcza w niej szyszkę niczym w imadle, po czym zabiera się do jej „rozpracowania”. Swoją kuźnię ptak wykorzystuje wielokrotnie, u podnóża drzewa znaleźć możemy więc całe stosy łusek szyszek.