Opis przyrodniczy
Grzybienie białe (Nymphaea alba L.)
Roślina wodna, należąca do rodziny grzybieniowatych (Nymphaeaceae), coraz częściej hodowana w oczkach wodnych.
Status prawny: gatunek podlega ochronie częściowej.
OPIS: Grzybienie białe to roślina wieloletnia o grubych (grubość nawet ramienia) kłączach. Liście duże, skórzaste, pływające; jajowatosercowate, u nasady głęboko wcięte. Młode liście są tutkowato zwinięte. Kwiaty białe, wynurzone, duże, do 20 cm średnicy, wonne. Działki kielicha 4, zielone; liczne pręciki ułożone spiralnie, stopniowo przechodzą w płatki korony; słupek kulisty, znamię żółtawe, płaskie. Owoc jagodokształtny, gąbczasto mięsisty, początkowo pływający, później zanurzony. Długość ogonków liściowych i pędów kwiatowych może dochodzić do 3 m długości.
OKRES KWITNIENIA: V-VIII, kwiaty białe.
SIEDLISKO: Stojące i wolno płynące wody (rzeki, starorzecza, jeziora), o głębokości do 3 metrów (optymalnie 1-1,5 m).
ROZMIESZCZENIE: Na obszarze całego kraju, najliczniej w pasie pojezierzy północnej Polski.
WARTO WIEDZIEĆ:
Świeże korzenie są trujące.
Odpowiednio spreparowane kłącza były wykorzystywane do przyrządzenia bogatej w skrobię maki.
W medycynie ludowej kwiaty grzybieni były używane do przygotowania syropu o właściwościach uspakajających i nasennych.
W starożytności i średniowieczu grzybienie białe były uznawane za „niszczyciela radości i truciznę dla miłości”. Obecnie ponownie staje się popularna, jako środek na nadmierną pobudliwość seksualną.
Bibliografia
Henschel D., 2004. Jadalne dzikie jagody i rośliny. Muza, Warszawa.
Lippert W., Podlech D., 1995. Encyklopedia kieszonkowa. Kwiaty. Muza, Warszawa.
Mowszowicz J., 1986. Pospolite rośliny naczyniowe Polski. PWN, Warszawa.
Polakowski B., 1995. Rośliny chronione. Atlas. PWN, Warszawa.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną. Dz. U. Nr 168 poz.1764.
Lippert W., Podlech D., 1995. Encyklopedia kieszonkowa. Kwiaty. Muza, Warszawa.
Mowszowicz J., 1986. Pospolite rośliny naczyniowe Polski. PWN, Warszawa.
Polakowski B., 1995. Rośliny chronione. Atlas. PWN, Warszawa.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną. Dz. U. Nr 168 poz.1764.
Autor opisu: Grzegorz Fiedorowicz