Świergotek drzewny (Anthus trivialis)

Niewielki ptak z rodziny pliszkowatych (Motacillidae), wyglądem zbliżony do świergotka łąkowego. Buduje gniazda i żeruje na ziemi, ale przesiaduje i śpiewa na drzewach. Jest wspaniałym śpiewakiem, a jego śpiew przypomina pieśń kanarka, stąd często zwany jest kanarkiem leśnym.  W Polsce niezbyt liczny, szeroko rozpowszechniony ptak lęgowy, objęty ścisłą ochroną gatunkową.

Świergotek drzewny, zwany kanarkiem leśnym, wyglądem przypomina świergotka łąkowego. Cechuje się jednak masywniejszą budową i grubszymi plamkami na piersi. Obie płci umaszczone jednakowo. Głowa, kark, grzbiet i wierzch skrzydeł dorosłych osobników brunatny, mocno kreskowany. Pierś i boki ciała jaśniejsze z kremowymi brzegami piór oraz ciemnymi plamkami. Brew i obrączka oczna żółtawe, ogon ciemny z białymi brzegami, nogi czerwone. Długość ciała 15-16 cm, rozpiętość skrzydeł 25-27 cm, masa ciała 24 g. Młode osobniki podobne do dorosłych.
Świergotek drzewny zamieszkuje suche obrzeża lasów, przecinki leśne, szkółki leśne, wrzosowiska oraz polany wśród  kompleksów leśnych. Można je również spotkać w prześwietlonych lasach i parkach.  Związane to jest z jego typowym zachowaniem, buduje bowiem gniazda i żeruje na ziemi, ale przesiaduje i śpiewa na drzewach. Występuje na terenie prawie całej Europy, prócz jej południowych krańców, w zachodniej i środkowej Azji aż po Syberie i Bajkał na wschodzie. Zimuje w Afryce i południowej Azji. W Polsce występuje na terenie całego kraju, w górach do wysokości 1500 m n.p.m.
Na początku kwietnia świergotki powracają na swe lęgowiska. Od maja do lipca wyprowadzają jeden lub dwa lęgi. Samica buduje gniazdo ze źdźbeł trawy, liści i mchu w wykopanym wcześniej dołku, schowane w trawie lub pod gałęziami krzewów. Składa 5-6 jaj, które samodzielnie wysiaduje przez okres około 2 tygodni. Młode są gniazdownikami, opuszczają gniazdo po upływie ok. 14 dni. Po kilku dniach stają się lotne. Po usamodzielnieniu się potomstwa pod koniec czerwca para przenosi się w inne miejsce w celu odbycia drugich lęgów. We wrześniu zaczyna się jesienna migracja na zimowiska.
Pokarmem świergotka drzewnego są głównie owady, jak gąsienice, szarańcze i muchówki, niekiedy nasiona zbierane na powierzchni ziemi. Często spotyka się śpiewającego na wierzchołku samotnego drzewa świergotka, który startuje z niego do charakterystycznego lotu godowego. 

Bibliografia



Autor opisu: Katarzyna Zwirska