Pójdźka (Athene noctua)

Mała sowa, krępa i krótkoogoniasta, spłaszczona głowa ze słabo zaznaczoną szlarą i dużymi żółtymi oczami. Aktywna zarówno nocą, jak i dniem. Często siedzi na słupach ogrodzeniowych, telefonicznych i na dachach. Zaniepokojona  dyga i kiwa się w przód i tył. Gatunek osiadły, nie podejmujący żadnych migracji. Zimę spędza w miejscu lęgów. W Polsce nieliczny ptak lęgowy podlegający ochronie ścisłej.

Pójdźka jest małą sową o krępej budowie ciała, dużej spłaszczonej głowie ze słabo zaznaczoną szlarą i dużymi żółtymi oczami. Nogi długie, opierzone aż do palców. Długość ciała 22-25 cm, rozpiętość skrzydeł 55 cm, masa ciała 160-170g samce, samice 170-200 g. Obie płci ubarwione jednakowo. Wierzch ciała brązowy z białymi plamami, spód jaśniejszy, podłużnie brązowo pręgowany. Młode osobniki mają jednolicie szare ubarwienie głowy, bez jasnego nakrapiania.
Pójdźki zamieszkują urozmaicone tereny otwarte,  jak łąki, pastwiska, stare sady, winnice i skraje wsi. Preferuje miejsca z niską roślinnością, co ułatwia jej polowanie. Sowy zamieszkują niemal całą Europę, z wyjątkiem północnych krańców Wysp Brytyjskich, Skandynawii i krajów nadbałtyckich. Areał występowania obejmuje również Azję i północną Afrykę. W Polsce pójdźka jest nielicznym ptakiem lęgowym terenów rolniczych. Najliczniej występuje w środkowej części kraju oraz na wschodzie, a głównie na Lubelszczyźnie.
Sowy te gniazdują w spróchniałych, starych konarach drzew owocowych, w głowiastych wierzbach, niedostępnych szczelinach skalnych i starych budynkach.  Ptaki te są monogamiczne i osiadłe. W wybranym raz miejscu gniazdują przez wiele lat. Od kwietnia do maja samica składa  w dwudniowych odstępach 3-6 białawych, które wysiaduje 28-32 dni. Młode klują się również w dwudniowych odstępach, przez co wykazują różnice wielkości, które pod koniec rozwoju gniazdowego zacierają się. W 5 tygodniu życia młode opuszczają gniazdo, ale jeszcze przez miesiąc przebywają w pobliżu gniazda i są dokarmiane przez matkę. W pierwszym roku życia ginie 70% młodych. Głównymi wrogami tych sów są kuny i zdziczałe koty. Pójdźki polują na drobne gryzonie, zwłaszcza polniki i myszy zaroślowe oraz na małe ptaki, jak wróble, szpaki i trznadle. Latem zjadają też wiele owadów. Odgłos wabiący pójdźki „kuwitt” był dawniej interpretowany jako wezwanie „pójdź  tu” skąd polska nazwa tego gatunku. Głos godowy samca to zaś miękkie nosowe „guhg”.

Bibliografia



Autor opisu: Katarzyna Zwirska