Bielik (Haliaeetus albicilla)

Największy gniazdujący u nas ptak drapieżny,  z rzędu szponiastych. W Polsce podlegający ochronie całkowitej.  Ogromna rozpiętość deskowatych skrzydeł o palczasto rozwidlonych lotkach, szczególnie dobrze widoczna w locie i kontrastowo biały ogon. Żyje nad  dużymi, okolonymi lasem jeziorami i rzekami. Wiosną wydaje radosne okrzyki, przypominające głos dzięcioła czarnego.

Bielik należący do rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), rzędu szponiastych (Falconiformes) jest największym występującym w Polsce ptakiem drapieżnym, podlegającym ochronie ścisłej.  Samiec jest wyraźnie mniejszy od samicy (długość skrzydła i ogona mniejsza średnio o 10%, masa ciała o 40%). Dorosłe osobniki można rozpoznać z dużej odległości po charakterystycznym kontrastowo białym ogonie. Umaszczenie ciała ciemnobrązowe z dużo jaśniejszą głową i szyją. Dziób złotożółty. Skrzydła długie i szerokie, w locie widać na ich końcach palczasto rozwidlone lotki. Młode osobniki ciemniejsze, jaśnieją z wiekiem. Długość ciała 76- 98 cm, rozpiętość skrzydeł 200- 245 cm.
Bieliki zasiedlają północno- wschodnie regiony Europy oraz wybrzeża morskie, pojezierza i doliny. W Polsce  ich siedliskiem są większe obszary lasów z wysokimi i starymi drzewami, głównie sosnami, a także morskie wybrzeża i okolice zbiorników wodnych. Najliczniej spotykany na Pomorzu, Mazurach i w Wielkopolsce. Liczebność populacji w Europie oceniana jest na 3500 par lęgowych, w Polsce zaś na 500 par. Osobniki dorosłe polują głównie na ptaki wodne, jak kaczki, łyski, kormorany, gęsi i mewy, a także zające i króliki. Młode zjadają padlinę i ryby, m.in. karpie i szczupaki.
Ptaki te budują ogromne gniazda na starych drzewach, zwykle rosnących na skraju lasu, w pobliżu zbiorników wodnych.  Tworzą trwałe pary, przebywające w rewirze lęgowym razem przez całe życie. Jedynie w przypadku straty partnera łączą się z nowym. Okres godowy, któremu towarzyszą powietrzne akrobacje rozpoczyna się w połowie grudnia i trwa do marca.  W tym czasie para rozbudowuje gniazdo, które może osiągnąć znaczne rozmiary: 2 metry średnicy i nawet 5 metrów wysokości i umieszczone jest w koronie starych, masywnych drzew. W marcu w odstępie 2-4 dni samica składa 2-3 jaja, z których po 28 dniach wykluwają się pisklęta. Para wykorzystuje często kilka gniazd w obrębie rewiru, a samiec bierze udział zarówno w wysiadywaniu jaj i wychowywaniu młodych. Gniazdo opuszcza zwykle tylko jedno młode, z powodu zjawiska wzajemnej agresji między rodzeństwem czyli kainizmu.

Bibliografia



Autor opisu: Katarzyna Zwirska