Ochrona przyrody

Zwierzęta

Rośliny

Grzyby

Hydrografia

Pozostałe

Turystyka

Polecamy

Opis przyrodniczy

Ropucha szara (Bufo bufo)



Ropucha szara jest największą i najpospolitszą naszą krajową ropuchą, średnia wielkość dorosłych samic wynosi około 130 mm czasem dorastają imponujących rozmiarów powyżej 150 mm literatura podaje 200 i są jednymi z większych polskich i europejskich płazów. Samce są zawsze mniejsze.



Jej zasięg występowania obejmuje całą Europę za wyjątkiem Irlandii. Na północy występuje w południowej Szwecji południową granicą zaś są obszary Afryki północnej. W Polsce jest płazem powszechnie spotykanym w każdej krainie geograficznej najliczniej na nizinach. Zasiedla obszar całego kraju i jest zwierzęciem często spotykanym zwłaszcza w pochmurne lub deszczowe letnie dni gdyż chętnie przebywa w pobliżu siedlisk ludzkich zarówno w miastach jak i poza nimi, podobnie jak nieco rzadsza i mniejsza ropucha zielona. Tak jak pozostałe ropuchy poza okresem odbywania godów prowadzi lądowy i drapieżny tryb życia. Wszystkie krajowe ropuchy żywią się głównie owadami,. Dżdżownicami, ślimakami w przypadku wyrośniętych osobników ropuchy szarej zdarza się także, że nie gardzą nawet młodymi bezbronnymi kręgowcami, znane są przypadki pożerania miotów gryzoni., Żarłoczność ropuch stawia je w czołowej pozycji jako sprzymierzeńca człowieka w walce ze szkodnikami upraw. Ich mało atrakcyjny wygląd dla niektórych osób z powodu ciała pokrytego licznymi brodawkami nie u wszystkich ludzi wzbudza sympatię. Młode osobniki maja jednolitą barwę różnych odcieni brązu z wiekiem skóra ich jaśnieje. Najczęściej spotyka się osobniki szaro-brązowe lub szare czasem oliwkowe w różnych odcieniach tych barw. Tęczówka oka jest żółtego lub miedzianego koloru z dużym zróżnicowaniem. Jak wcześniej wspomniano, pofałdowana skóra pokryta jest licznymi brodawkami (gruczoły skórne) ze szczególnie dużym charakterystycznym tzw. gruczołem przyusznym. Są to gruczoły wydzielające toksyczny śluz podczas podrażnienia. Na ogół ropuchy nie należą do zwierząt prześladowanych. Ze snu zimowego budzą się dość wcześnie bo już pod koniec marca. W kwietniu przystępują do godów. Tak jak u wszystkich zwierząt zmiennocieplnych ich początek aktywności rocznej zależny jest przede wszystkim od warunków pogody i temperatury otoczenia, niezależnie od miesiąca. Podczas masowych wędrówek ropuch do miejsc rozrodu, często w towarzystwie innych płazów, bardzo duża ich ilość ginie pod kołami pojazdów, zwłaszcza na trasie ich stałych wędrówek. Na uwagę zasługuje fakt, że konserwatywne ropuchy przyzwyczajone są do swoich szlaków i niemal co roku wędrują tą samą trasą. Poruszają się po lądzie dosyć niezdarnie krocząc w niezbyt szybkim tempie. Po odbyciu wędrówek do różnych znanych sobie zbiorników wodnych czasem cieków wolno płynących ropuchy przystępują do godów często w towarzystwie innych płazów, najczęściej żab, których gody przebiegają w podobnym czasie. Gody odbywa w jednym miejscu wiele osobników i nie rzadko dochodzi wtedy do utonięć niektórych samic gdyż podniecone samce często grupowo przytrzymują samicę co w konsekwencji doprowadza ją do utonięcia. W czasie gromadnego odbywania godów ropucha szara wydaje słabo słyszalne dźwięki bardziej przypominające mruczenie niż rechotanie. Nie posiadają rezonatorów głosowych.

Podczas godów pojedynczej pary samice przytwierdzają złożony skrzek do roślin wodnych w postaci taśm lub sznurów zapłodnionych jaj długości nawet kilku metrów. Rozwój zarodków przebiega w różnym tempie w zależności od warunków pogodowych i temperatury wody. Młode całkowicie przeobrażone ropuchy masowo wychodzą na ląd w czerwcu bywają miejsca ze są ich tysiące. Są miniaturkami rodziców i podejmują natychmiast samodzielne i drapieżne Zycie lądowe. Małe ropuchy mają wielu naturalnych wrogów w przeciwieństwie do osobników dorosłych, gdyż ich gruczoły skórne z toksyczną wydzielina nie są jeszcze dostatecznie rozwinięte. Osiągają dojrzałość płciową w wieku około 4 lat. Wszystkie polskie ropuchy bywają czasem ofiarami pewnego gatunku much, które w ich nozdrzach lub pod skórą składają jaja a wylęgłe z nich larwy pasożytują w ciele doprowadzając do śmierci zaatakowanego płaza. Na sen zimowy udają się dosyć późno bo pod koniec października . Zimują na lądzie często w tych samych znanych sobie kryjówkach pojedynczo lub z innymi płazami czasem wchodzą do piwnic i ziemianek gdy zyją w bezpośrednim towarzystwie człowieka. Ropuchy są zwierzętami długowiecznymi żyją ok. 40 lat i są bardzo przyzwyczajone do zajmowanych przez siebie stanowisk. Gatunek objęty ochroną ścisłą na terenie całego kraju.

Bardzo cennymi są wszelkie informacje o trasach masowych wędrówek ropuch i innych płazów w celu ich ochrony przed kołami pojazdów co ma także niebagatelny wpływ na bezpieczeństwo na drodze gdyż giną ich tysiące. Kto nie widział setek rozjechanych płazów na krótkim odcinku drogi codziennie, najprawdopodobniej nie jest w stanie ocenić rangi problemu. Niezdarny a raczej powolny sposób poruszania się ropuchy szarej po lądzie i jej nocna aktywność jest dla niej wyjątkowo niekorzystną okolicznością.





Autor opisu: Krzysztof Majcher








   


O nas...



Partnerzy